Meer ruimte voor fietsers en voetgangers op de Turnhoutsebaan - Pieter Vissers

De inrichting en functie van de Turnhoutsebaan vormt al verschillende decennia onderwerp van gesprek op het niveau van het district, stad Antwerpen en het Vlaamse Gewest. De heraanleg staat zowel beschreven in het bestuursakkoord van het district Borgerhout als de stad Antwerpen. De recente gevolgen van het coronavirus zet de Turnhoutsebaan opnieuw op de agenda.

Vanuit bewoners maar ook andere overheidsinstanties is er bezorgdheid hoe de Turnhoutsebaan coronaproef kan gemaakt worden waardoor iedereen zich op een veilige manier kan voortbewegen en winkelen op de Turnhoutsebaan. Dit zonder mogelijk gevaar op besmetting. Er zijn al langer heel wat klachten over de Turnhoutsebaan: gevaarlijk voor fietsers, wanordelijk en niet reglementair laden en lossen en parkeren of te weinig plaats voor voetgangers op de te smalle voetpaden. Ook al in de eerste fase van de coronacrisis werd vooral dat laatste probleem acuter.

Hoewel winkeliers cirkels voor ‘het netjes in de rij staan’ op het voetpad lieten schilderen is het niet mogelijk de 1,50 meter afstand te houden als je die rij moet passeren. Sommigen kiezen ervoor om dan maar op de rijbaan te lopen, om zo besmettingsgevaar te trachten vermijden. Situaties die noch vanuit verkeersveiligheid noch vanuit gezondheidsstandpunt te verdedigen is. Echter, de coronacrisis reduceerde het verkeer tot een minimum wat gelukkig een compensatie was. Maar daarmee werd ook het potentieel van de Turnhoutsebaan blootgelegd.Aangezien veel winkels opnieuw open zijn en meer mensen ook naar school of werk onderweg zijn (sommigen van hen te voet en per fiets) wordt de verkeerssituatie op de Turnhoutsebaan snel terug onhoudbaar. Maar, er dienen zich ook realistische oplossingen aan om een veilige mobiliteit en gezondheidsaspecten op de Turnhoutsebaan te combineren.

Enige tijd geleden lanceerde de leden van de werkgroep 'Pak ze aan, de Turnhoutsebaan!' al een voorstel voor de herinrichting van de Turnhoutsebaan. Daarnaast namen andere gemeenten met gelijkaardige problemen ook initiatieven om de openbare weg zonder breekwerken te reorganiseren . Als we binnen- en buitenlandse initiatieven bekijken gaan de mogelijke sporen van een tijdelijk parkeerverbod langs de Turnhoutsebaan tot een bredere reorganisatie van de rijbaan waarbij vervoerstromen worden gewijzigd waardoor fietsers en voetgangers meer ruimte krijgen.

Wat is het concrete voorstel van de werkgroep van bewoners van de Turnhoutsebaan? Hun voorstel bestaat eruit om het gemotoriseerd verkeer (auto’s en openbaar vervoer) te concentreren op de tram- en busbaan. De huidige rijbaan biedt dan plaats voor een laad- en los zone, kort parkeren en een fietsstrook. Laden en lossen en parkeren gebeurt in vakken, gespiegeld ter hoogte van de huidige parkeer vakken, maar dan aanleunend tegen de centrale tram- en autobaan. Tegenover de bomen worden paaltjes en/of bloembakken geplaatst om te verhinderen dat daar geparkeerd wordt. Dit om te verhinderen dat de fietsers er gekneld raken tussen geparkeerde voertuigen (gevaar van openslaande portieren) en de bomen. De huidige parkeervakken geven wat extra breedte aan de fietsstroken en vooral aan de voetpaden. Hun voorstel is geïnspireerd op buitenlandse voorbeelden maar werd aangepast aan de specifieke situatie van de Turnhoutsebaan.

Van de aangereikte oplossingen zijn vele op korte- of middellange termijn realiseerbaar. We denken dat een parkeerverbod langs de Turnhoutsebaan een minimum is om een veilige passage van voetgangers te garanderen. Een bredere herinrichting is een bijkomend spoor maar kan natuurlijk niet in het luchtledige worden beslist of ontworpen. Een herinrichting moet plaatsvinden in dialoog en worden benaderd met de nodige openheid en het algemeen belang voor ogen. Gezien bij de Turnhoutsebaan verschillende belanghebbenden (bewoners, district Borgerhout, stad Antwerpen,

Agentschap Wegen en Verkeer, Vlaams Gewest,...) zijn betrokken kan dit niet worden gerealiseerd zonder iedereen te betrekken. Dit kan desnoods onder begeleiding van een neutrale procesbegeleider die de dialoog kan faciliteren.

De districtsraad van Borgerhout neemt daarom volgende motie aan:

Art. 1. De districtsraad vraagt aan het college van burgemeester en schepenen van de stad Antwerpen om een tijdelijk parkeerverbod in te richten op de Turnhoutsebaan in Borgerhout (eventueel als een proefproject) ten belope van de coronamaatregelen. Dit om gezondheid en een veilige mobiliteit van voetgangers te garanderen.

Art. 2. De districtsraad vraagt aan het college van burgemeester en schepenen van de stad Antwerpen en de bevoegde diensten van het Vlaamse Gewest om in dialoog te gaan met het district, bewoners,... met behulp van een neutrale procesbegeleider - beschikbaar bij de diensten van de Vlaamse overheid - om bijkomende voorstellen te bespreken zoals aangereikt door de werkgroep van bewoners.